Genel Hukuk Sınavlarında En Sık Karıştırılan Kavramlar

Genel Hukuk Sınavlarında En Sık Karıştırılan Kavramlar
Genel Hukuk Sınavlarında En Sık Karıştırılan Kavramlar
Genel Hukuk, SMMM Yeterlilik, SGS ve benzeri mesleki sınavlarda yer alan temel derslerden biridir. Konuların kavramsal yoğunluğu ve terimlerin birbirine yakınlığı, öğrencilerin sıkça kavramları karıştırmasına neden olur.
Bu yazıda, genel hukuk sınavlarında en çok karıştırılan kavramları ele alıyor, aralarındaki farkları sade ve akılda kalıcı bir şekilde açıklıyoruz. Hedefimiz, sınavda benzer sorular geldiğinde tereddütsüz doğru cevabı bulmanızı sağlamak!
📚 1. Hukuki Olay – Hukuki Fiil – Hukuki İşlem
✅ Hukuki Olay:
Kişilerin iradesi dışında meydana gelen ve hukukî sonuç doğuran olaylardır.
Örnek: Ölüm, yaşın dolması
✅ Hukuki Fiil:
Kişinin iradesiyle yaptığı ve hukukî sonuç doğuran davranışlardır.
Örnek: Borcun ödenmesi
✅ Hukuki İşlem:
Hukuki sonuç doğurması amacıyla yapılan irade açıklamasıdır.
Örnek: Sözleşme imzalamak, bağış yapmak
🎯 Sınav Tüyosu:
Hukuki olay pasiftir, işlem ise iradeye dayanır!
🔄 2. Hak – Yetki – Talep Hakkı
✅ Hak: Hukukun kişilere tanıdığı yetkilerdir.
✅ Yetki: Bu hakkın kullanılmasına yönelik araçtır.
✅ Talep Hakkı: Hakkın ihlali durumunda karşı taraftan istemde bulunma hakkıdır.
Örnek:
Satıcıya borcunu ödemeyen alıcıya karşı, alıcının ödeme yapması için talepte bulunmak → Talep Hakkı’dır.
🔄 3. Emredici Hukuk Kuralı – Yedek Hukuk Kuralı
✅ Emredici Kural: Uyulması zorunlu, taraflarca değiştirilemeyen kurallardır.
Örnek: Kanunen yasak olan fiiller
✅ Yedek Kural: Taraflar farklı bir düzenleme yapmadıysa geçerli olan kurallardır.
Örnek: Borçlar Kanunu’nda ifa zamanı belirtilmemişse borç, sözleşmeden sonra makul sürede ifa edilir.
💡 Sınavlarda sıklıkla "aşağıdakilerden hangisi yedek hukuk kuralına örnektir?" şeklinde gelir!
👥 4. Gerçek Kişi – Tüzel Kişi
✅ Gerçek Kişi: İnsan olarak doğan ve hak ehliyetine sahip birey.
✅ Tüzel Kişi: Hukuk düzeninin tanıdığı, insan toplulukları veya mal varlıklarıdır.
Örnek: Şirketler, dernekler, vakıflar → Tüzel kişi
🛠️ 5. Maddi Hukuk – Usul Hukuku
✅ Maddi Hukuk: Hakların doğuşu, sona ermesi, kapsamı ile ilgilidir.
Örnek: Borçlar Hukuku, Ceza Hukuku
✅ Usul Hukuku: Hak arama yolları ve yargılama sürecini düzenler.
Örnek: Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu
Genel Hukuk sınavlarında kavramları doğru anlamak, sadece test çözme başarısını değil, meslek hayatındaki hukuki okuryazarlığı da doğrudan etkiler.
Karmaşık görünen hukuk terimlerini küçük farklarla ayırmak, sınavlarda netliği artırır ve sizi bir adım öne taşır.
📝 Tavsiye: Çalışırken benzer kavramları tablo hâlinde karşılaştırarak öğrenmek, kalıcılığı artırır.