💼 İşçi – İşveren İlişkilerinde SGK Mevzuatı ve Teşvikler: Güncel Bilgiler, Örnekler ve Avantajlar

💼 İşçi – İşveren İlişkilerinde SGK Mevzuatı ve Teşvikler: Güncel Bilgiler, Örnekler ve Avantajlar

💼 İşçi – İşveren İlişkilerinde SGK Mevzuatı ve Teşvikler: Güncel Bilgiler, Örnekler ve Avantajlar

📚 Giriş: SGK Mevzuatı Neden Bu Kadar Önemli?

İşçi ve işveren arasındaki ilişkilerin hukuki temelini oluşturan SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) mevzuatı, hem çalışanların sosyal güvence altında olmasını sağlar hem de işverenlere çeşitli prim teşvikleri ile mali avantajlar sunar. 🧾

Bu sistemin doğru anlaşılması;

İşverenin yasal yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesine,

İşçinin ise haklarını güvence altına almasına yardımcı olur.

👉 Kısacası SGK mevzuatı, hem işçi hem de işveren için “kazan-kazan” sistemidir.

⚙️ 1. SGK Mevzuatının Temel Amacı

SGK mevzuatının temel amacı;
👷‍♀️ Çalışanların iş kazası, meslek hastalığı, hastalık, analık, yaşlılık ve ölüm gibi risklere karşı korunmasını sağlamak,
💼 İşverenin ise çalışanları kayıtlı istihdam sistemi içinde barındırmasını teşvik etmektir.

📌 SGK mevzuatının dayandığı temel kanunlar:

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

4857 Sayılı İş Kanunu

4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu

👷 2. İşçi – İşveren İlişkilerinde SGK Yükümlülükleri

🔹 İşverenin Sorumlulukları

Sigortalı işe giriş bildirgesi vermek (işe başlamadan en geç bir gün önce)

Aylık prim ve hizmet belgesi düzenlemek

Primlerin yasal sürede ödenmesi (her ayın 26’sına kadar)

İş kazası veya meslek hastalığı bildirimini 3 iş günü içinde yapmak

İşten ayrılış bildirgesi düzenlemek

💡 Örnek:
Bir işveren 5 Ekim’de işe başlayan çalışanı için en geç 4 Ekim günü SGK sistemine “İşe Giriş Bildirgesi” yüklemelidir.

🔹 İşçinin Hakları

SGK’ya kayıtlı olmak (sigortalı çalışma hakkı)

Emeklilik için prim gün sayısını tamamlama hakkı

Sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanma

İş kazası veya hastalık durumunda gelir/yardım hakkı

Analık, ölüm, malullük aylığı hakkı

👩‍🏭 Örnek:
Bir işçi doğum izni süresince geçici iş göremezlik ödeneği alabilir. Bu, doğum sonrası 8 hafta + öncesi 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık bir gelir desteğidir.

💸 3. SGK Teşvikleri: İşverenin En Büyük Avantajı

SGK, istihdamı artırmak ve kayıt dışı çalışmayı önlemek amacıyla işverenlere çeşitli prim teşvikleri sağlar.
Bu teşvikler, işverenin maliyetini azaltır ve yeni istihdamı özendirir. 🚀

🔹 En Popüler SGK Teşvikleri

1️⃣ 6111 Sayılı Teşvik

Yeni işe alınan çalışan için belirli süreyle işveren primlerinin devlet tarafından karşılanmasını sağlar.

Şart: Çalışanın son 6 ayda SGK’lı olmaması.

Süre: 6 aydan 54 aya kadar değişebilir.

Avantaj: %37,5 oranında prim indirimi!

📍 Örnek:
Kadın, 18–29 yaş arası genç veya mesleki yeterlilik belgesi sahibi bir işçi için 30 aya kadar işveren primleri devletten karşılanır.

2️⃣ Ar-Ge ve Tasarım Teşviki (5746 Sayılı Kanun)

Ar-Ge, tasarım ve yazılım firmalarında çalışan personel için geçerlidir.

Gelir vergisi stopajı, damga vergisi ve SGK işveren primi desteği sunar.

Özellikle teknoloji odaklı firmalar için büyük avantaj sağlar. 💻

📍 Örnek:
Bir yazılım firması, Ar-Ge kadrosundaki 5 çalışan için %50 prim indirimi alabilir.

3️⃣ Engelli İstihdam Teşviki (4857/30. madde)

İşyerinde belirli sayının üzerinde çalışan varsa, engelli birey çalıştırmak zorunludur.
Engelli istihdam eden işverenler için %100 prim desteği verilir. ♿

📍 Örnek:
50 kişi ve üzeri işçi çalıştıran işveren, en az %3 oranında engelli personel çalıştırmakla yükümlüdür. Bu çalışanlar için SGK işveren primi tamamen devletten karşılanır.

4️⃣ Kadın İstihdam Teşviki (4447 Sayılı Kanun Ek-10)

Kadın istihdamını desteklemek amacıyla oluşturulmuştur.

Kadın çalışan için 12 ay boyunca işveren priminin tamamı devlet tarafından karşılanabilir.

Kadın 18–29 yaş arasıysa, süre 24 aya kadar uzar. 👩‍💼

📈 4. SGK Teşviklerinden Faydalanmanın Şartları

✅ Primlerin yasal sürede ödenmesi
✅ Aylık bildirgelerin süresinde verilmesi
✅ Sahte sigortalı çalıştırılmaması
✅ İşyerinin kayıtlı faaliyet göstermesi

⚠️ Bu şartlardan biri bile ihlal edilirse, teşvik hakkı iptal edilir ve geri ödeme talep edilir.

🧮 5. Teşviklerin Finansal Etkisi: Küçük Bir Hesaplama

💡 Örnek:
Bir işverenin 10 çalışanı olduğunu varsayalım. Her biri için brüt maaş 25.000 TL.
İşveren prim oranı yaklaşık %22,5’tir.
Normalde aylık SGK primi:
25.000 x %22,5 x 10 = 56.250 TL

Ancak 6111 teşviki ile bu tutarın büyük bölümü devletten karşılanır:
➡️ Ortalama 35.000 TL tasarruf sağlar.

Bu da yıllık 420.000 TL’ye varan bir mali avantaj anlamına gelir! 💰🔥

📊 6. 2025 Yılı Güncel SGK Prim Oranları

Prim Türü	İşveren Payı	İşçi Payı	Toplam
Malullük, Yaşlılık, Ölüm	%11	%9	%20
Genel Sağlık Sigortası	%7,5	%5	%12,5
İşsizlik Sigortası	%2	%1	%3
Toplam Prim Oranı	%20,5	%15	%35,5

💬 Bu oranlar teşviklerle önemli ölçüde düşebilir.

🧭 7. SGK Teşviklerinden Maksimum Verim Almak İçin İpuçları

🚀 1. Teşvik Uygunluk Analizi Yapın:
Her çalışan için ayrı ayrı teşvik sorgulaması yapılmalıdır.
(Tesmer, e-Bildirge veya SGK Teşvik Modülü kullanılabilir.)

📋 2. Teşvik Sürelerini Takip Edin:
Her teşvikin süresi farklıdır; sistematik takiple kayıpların önüne geçilir.

🔎 3. Muhasebe Programı Entegrasyonu Kullanın:
Örneğin ETA, Mikro, Nebim gibi programlarda teşvik tanımları otomatik yapılabilir.

💡 4. Danışmanlık Hizmetinden Yararlanın:
Esinhoca.com gibi profesyonel danışmanlık desteğiyle, teşvikten maksimum kazanç elde edilebilir. 😉

🧠 Sonuç: SGK Teşviklerini Bilmek, Avantajı Yakalamaktır!

SGK mevzuatı sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda işverenler için stratejik bir avantaj aracıdır.
Doğru teşvikleri doğru zamanda kullanmak;
💰 maliyetleri düşürür,
📈 rekabet gücünü artırır,
👷 çalışan memnuniyetini yükseltir.

❓ SSS – İşverenlerin SGK Teşvikleri Hakkında En Çok Merak Ettikleri Sorular

💬 1. Her işveren SGK teşviklerinden yararlanabilir mi?

Evet, yasal yükümlülüklerini düzenli yerine getiren tüm işverenler SGK teşviklerinden yararlanabilir.
Ancak her teşvikin kendine özgü şartları vardır. Örneğin; 6111 teşviki için çalışanın son 6 ay içinde başka bir işyerinde sigortalı olmaması gerekir.

💬 2. Aynı çalışan için birden fazla teşvikten yararlanabilir miyim?

Genel kural olarak bir çalışan aynı anda birden fazla teşvikten yararlanamaz.
Ancak, bir teşvik süresi bittiğinde, diğer uygun teşvike geçiş yapılabilir.
💡 Örnek: 6111 teşviki sona eren çalışan için “5 puanlık prim indirimi (5510 Ek-2)” uygulanabilir.

💬 3. SGK teşvikleri ne kadar süreyle geçerlidir?

Teşvik süresi; seçilen kanuna, çalışanın durumuna ve işyerinin niteliğine göre değişir:

6111 sayılı teşvik: 6–54 ay

Kadın ve genç istihdam teşviki: 12–24 ay

Engelli istihdam teşviki: Süresiz

Ar-Ge teşviki: Proje devam ettiği sürece

💬 4. SGK teşviklerinden faydalanmak için başvuru gerekir mi?

Evet ✅
Teşvikten yararlanmak isteyen işverenler;

SGK e-Bildirge sistemi üzerinden,

“Teşvik Seçim Ekranı”ndan uygun teşviki seçerek,

Aylık prim bildirgelerinde ilgili kanun numarasını girmelidir.

Bu işlemi yapmayan işverenler, teşvik hakkını kaybeder. ⚠️

💬 5. SGK denetiminde uygunsuzluk çıkarsa teşvik geri alınır mı?

Evet.
Eğer sahte sigortalı tespiti yapılırsa, primlerin eksik bildirildiği görülürse veya iş kazası bildirimleri eksikse;
👉 SGK teşvikleri iptal eder ve geçmişe dönük faizli tahsilat yapar.

Bu nedenle doğru bildirim ve disiplinli kayıt tutmak çok önemlidir. 📑

💬 6. Teşviklerin finansal raporlara etkisi nasıl olur?

Teşvikler, işverenin maliyet giderlerini düşürür.
Bu da doğrudan kârlılığı artırır.
💰 Muhasebede “indirimli SGK primi” olarak gösterilir ve nakit akışını olumlu etkiler.

💬 7. Kadın istihdam teşviki ile genç istihdam teşviki aynı mı?

Hayır.
Kadın istihdam teşviki, cinsiyete bağlı olarak verilir.
Genç istihdam teşviki ise yaş aralığına (18–29) göre belirlenir.
👩‍💼 Kadın ve genç çalışan aynı anda bu iki teşvikten yalnızca birinden yararlanabilir.

💬 8. SGK teşvikleri her yıl değişiyor mu?

SGK teşviklerinin ana çerçevesi sabit kalsa da, oranlar, süreler ve kriterler zaman zaman güncellenir.
Örneğin 2025 yılında;

Asgari ücret artışıyla birlikte teşvik tutarları da yükselmiştir.

Ayrıca bazı bölgelerde il bazlı teşvik uygulamaları devreye alınmıştır (örneğin 6. bölge teşvikleri).

💬 9. Teşvikten yararlanıp sonradan fark edilirse geriye dönük alınabilir mi?

Evet, 5 yıla kadar geriye dönük teşvik düzeltmesi yapılabilir.
Bu sayede geçmiş dönemlerde faydalanılmamış teşviklerden toplu olarak yararlanmak mümkündür. 🎯
Ancak, bu işlem için SGK sisteminde detaylı bir “teşvik sorgulaması” yapılmalıdır.

💬 10. Teşviklerden kimler yararlanamaz?

❌ Prim borcu olan,
❌ Bildirgelerini süresinde vermeyen,
❌ Sahte sigortalı çalıştıran,
❌ Kayıt dışı işçi istihdam eden işverenler teşviklerden faydalanamaz.

🌟 Sonuç Olarak: SGK Teşvikleri Bilinçli Kullanıldığında Büyük Bir Güçtür!

İşverenler için teşvikler yalnızca “indirilen bir rakam” değil, stratejik bir bütçe yönetimi aracıdır.
Doğru analiz, düzenli kayıt ve uzman desteğiyle her işveren:
✅ Maliyet avantajı elde edebilir,
✅ Yasal yükümlülüklerini tam yerine getirebilir,
✅ Ve çalışan memnuniyetini artırabilir.